Interpretatieproblemen in de tweede brief van Johannes

De tweede brief van Johannes is een korte, krachtige brief. Ondanks zijn kleine formaat roept de brief echter veel vragen op. Zo is het niet duidelijk wie de brief schreef en aan wie de brief geschreven is. Hiernaast creëert ook de inhoud van de brief de nodige interpretatiekwesties. Deze kwesties laten zichzelf helaas niet altijd even makkelijk oplossen.

Over de brief

De tweede brief van Johannes is, in vergelijking met andere brieven in de Bijbel, erg kort. De brief is echter ook, vergeleken met andere brieven uit de eerste en tweede eeuw na christus, van gemiddelde lengte, ongeveer één vel papier lang. De brief past dan ook in het genre 'Grieks-Romeinse brief'. De 'A aan B' formule voor de adressering, gevolgd door een groet en een uiting van plezier in het denken aan de geadresseerden was normaal in zulke brieven. Hiernaast waren ook de aan het einde van de brief uitgesproken wens om de geadresseerden te zien en de groet namens een ander normale onderdelen van een Grieks-Romeinse brief. Het is onbekend wanneer de brief precies is geschreven, maar volgens Smalley was dit hoogstwaarschijnlijk in de jaren '90 van de eerste eeuw, nadat het evangelie volgens Johannes was geschreven.

De brief is, volgens Ehrman, geschreven omdat de oudste, die de brief schreef, iemand (of een groep), die hij 'de uitverkoren vrouw' noemde, wilde aanmoedigen om zich niet aan te sluiten bij valse leraren, maar bij de traditie te blijven die zij meekreeg sinds zij zich bij de gemeenschap aansloot.

Inhoud

De tweede brief van Johannes is geschreven door iemand die zichzelf 'de oudste' noemt aan een persoon (of groep) die hij 'de uitverkoren vrouw en haar kinderen' noemt. Hij is blij dat zij in 'de waarheid' wandelen, maar vraagt hen om hiernaast het gebod dat zij 'van den beginne' gehoord hebben te volgen, namelijk elkaar liefhebben. De oudste waarschuwt de geadresseerden echter voor de 'misleiders', die niet erkennen dat Christus in het vlees gekomen is. De uitverkoren vrouw en haar kinderen mogen mensen die niet de leer van de oudste brengen niet 'welkom heten', omdat zij anders deel hebben aan hun boze werken. De brief eindigt met de mededeling dat de oudste langs wil komen, omdat hij bepaalde zaken niet wil schrijven, en met een groet van de 'uitverkoren zuster en haar kinderen'.

Interpretatieproblemen

Er zijn veel termen en uitspraken in de brief die, op basis van de Bijbel en andere historische bewijzen, op verschillende manieren geïnterpreteerd kunnen worden. In de onderstaande artikelen wordt een aantal van deze vragen besproken. Er wordt gekeken naar de argumenten die mensen hebben gevonden om verschillende interpretaties te verdedigen, of juist aan te vallen. Hieruit komt helaas niet altijd een kristalhelder antwoord op de vragen naar voren. Wel komen een hoop inzichten aan bod die een bijzondere kijk op de zaken kunnen geven.